تحلیل محتوایی فصل اول و دوم نمط هشتم اشارات و تنبیهات پیرامون اقوی بودن لذت عقلی

•   آرشیو : نسخه تابستان 1403
•   کد پذیرش : 1436
•   موضوع : موضوعی تعریف نشده!
• نویسنده/گان : | محمدمهدی داور، ریحانه صادقی
•   زبان : فارسی
•   نوع مقاله : پژوهشی
•   چکیده مقاله به فارسی : ابن سینا بحث از بهجت و سعادت را به عنوان محور اصلی نمط هشتم اشارات و تنبیهات قرار داده است و دو فصل نخست این نمط را به مسأله اصالت لذت و سعادت عقلی و اقوی بودن آن نسبت به سایر لذایذ اختصاص داده است. شیخ الرئیس در فصل نخست با بیان یک وهم و تنبیه به اقوی بودن لذت باطنی بر ظاهری پرداخته است و قول کسانی که لذت را منحصر در مسائل ظاهری می کنند را با بیان خود رد کرده است. از سوی دیگر، وی فصل دوم را نیز در دنباله فصل نخست عنوان کرده و در آن قول افرادی که قائل به انحصار سعادت در مسائل حسی هستند را رد کرده است. بدین ترتیب، هدف بوعلی در این دو فصل، اثبات لذت و سعادت عقلی و برتر بودن آن نسبت به سایر لذاید است. در حقیقت، ابن سینا این بحث را به منزله پایه و اساسی برای سایر مباحث این نمط قرار داده است و جستار پیش رو در صدد تحلیل محتوایی این دو فصل خواهد بود.
•   لیست منابع : [1] ابن سینا، حسین بن عبدالله. (1375). الاشارات و التنبیهات، قم: نشرالبلاغه.
  [2] همو. (بی تا). رساله نفس، همدان: دانشگاه بوعلی سینا.
  [3] همو. (بی تا). رساله فی النفس و بقائها و معادها، قم: دار بيبليون‌.
  [4] همو. (بی تا). عیون الحکمة، قم: دارالقلم.
  [5] همو. (بی تا). النجاة، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  [6] ابن منظور، جمال الدین. (1414 ق). لسان العرب، بیروت: دار صادر.
  [7] بهشتی، احمد. (1402). بهجت و سعادت شرح نمط هشتم الاشارات و التنبیهات شیخ الرئیس ابن سینا، قم: بوستان کتاب.
  [8] حسن زاده آملی، حسن. (1394). دروس شرح اشارات و تنبیهات (نمط هشتم: البهجة و السعادة)، چاپ سوم، قم: آیت اشراق.
  [9] حشمت پور، محمدحسین. (1392). درسگفتارهای اشارات و تنبیهات، نمط هشتم، مرداد و شهریور 1392.
  [10] خادمی، عین الله. (1389). «سعادت از نظر ابن سینا»، فلسفه دین، دوره 7، شماره، 6، 113-139.
  [11] دیوانی، امیر. (1389). «خلق عقلی و سعادت جاوید؛ دیدگاه ابن سینا دربارۀ نقش خرد در مقام عمل بر سعادت اخروی»، نقد و نظر، دوره 15، شماره 59، 42-63.
  [12] رازی، فخرالدین. (بی¬تا). شرح الإشارات و التنبيهات، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگى.
  [13] همو. (1400). لباب الاشارات و التنبیهات، ترجمه عبدالمجید علی محمدی، چاپ دوم، تهران: انتشارات مولی.
  [14] رازی، قطب الدین. (1381). الهیات محاکمات، ملاحظات مجید هادی زاده، تهران: مركز نشر ميراث مكتوب، كتابخانه مجلس شوراي اسلامي.
  [15] سخایی، سیده مژگان. (1391). «سعادت از دیدگاه ابن سینا و آگوستین: مطالعه مقایسه ای»، حکمت سینوی (مشکوه النور)، دوره 16، شماره 47، 89-109.
  [16] سراج، شمس اله و هادی حبیبی منش. (1397). «آموزة «سعادت و رستگاري» از منظر ابن سينا»، خردنامه صدرا، دوره 23، شماره 4، 89-102.
  [17] سعادت، حسین و امیرعباس علیزمانی. (1401). «بررسی مقایسه‌ایِ نظریۀ سعادت در فلسفۀ ارسطو و ابن‏ سینا: تلاقی‌ها، جدایی‌ها و نقدها»، حکمت سینوی (مشکوه النور)، دوره 26، شماره 68، 202-226. https://doi.org/10.30497/ap.2023.243901.1607
  [18] شریعتی نجف آبادی، رحمت الله. (1400). نمط هشتم: بهجت و سعادت : ترجمه و شرح کامل و تطبیقی نمط هشتم اشارات و تنبیهات ابن سینا، اصفهان: آیینه هستی.
  [19] شمشیری، محمدرضا. (1395). «سعادت و شقاوت از نظر افلاطون و ابن سینا»، اولین کنفرانس بین المللی مطالعات اجتماعی فرهنگی و پژوهش دینی.
  [20] طوسی، نصیرالدین محمد. (1375). شرح الاشارات و التنبیهات، قم: نشرالبلاغه.
  [21] فراهیدی، الخلیل بن احمد. (بی تا). کتاب العین، تحقیق مهدي المخزومي و إبراهيم السامرائي، بیروت: دار و مکتبة الهلال.
  [22] گنجی پور، زهرا، براتی، فرج الله و میثم امانی. (1400). «رابطه لذت و سعادت از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا»، پژوهش های فلسفی، دوره 15، شماره 35، 268-292. https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.43028.2724
  [23] محسنی، طاهره و خدیجه احمدی بیغش. (1399). «معنا و راه کسب سعادت و شقاوت دو جهان از دیدگاه شیخ اشراق و ابن سینا»، علم و تمدن در اسلام، دوره 1، شماره 3، 112-117.
  [24] مسعودی، اصغر. (1385). سعادت از منظر فارابی و ابن سینا، پایان نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی محسن جوادی، دانشگاه باقرالعلوم (ع).
  [25] منصوری، عباسعلی. (1399). «نسبت تاثیر نظر و عمل در سعادت انسان از نگاه ابن سینا»، پژوهش های هستی-شناختی، دوره 9، شماره 18، 523-548.
  [26] نصرتی هشی، کمال و دیگران. (1392). «مبنای ادراک و اقسام آن از نظر ابن سینا و پیامدهای تربیتی»، پژوهش های تعلیم و تربیت اسلامی، دوره 7، شماره 11، 65-90.
•   کلمات کلیدی به فارسی : ابن سینا، اشارات و تنبیهات، لذت، سعادت، لذت عقلی
•   چکیده مقاله به انگلیسی : Avicenna has placed the discussion of bliss and happiness as the main axis of the eighth Namat of ishārāt wa-al-tanbīhāt, and he has dedicated the first two chapters of this Namat to the issue of the originality of pleasure and intellectual happiness and its strength compared to other pleasures. In the first chapter, Avicenna has addressed the anteriority of internal pleasure over external pleasure by expressing an "Wahm" and "Tanbih", and he has rejected the views of those who make pleasure exclusive to external issues. On the other hand, he also mentioned the second chapter as a sequel to the first chapter and in that he refuted the promise of those who reckon that happiness is exclusive in sensual matters. In this way, Avicenna's purpose in these two chapters is to prove the pleasure and intellectual happiness and its superiority over other pleasures. As a matter of fact, Avicenna has made this discussion the basis for other discussions of this Namat, and this study will aim to analyze the content of these two chapters
•   کلمات کلیدی به انگلیسی : Avicenna, al-Ishārāt wa-al-Tanbīhāt, Pleasure, Happiness, Interllectual Pleasure
•  صفحات : 40-48
•   دانلود فایل ( 756.16 KB )