اهمیت کتابت در قرآن و سیره اهل‌بیت

•   آرشیو : نسخه بهار 1402
•   کد پذیرش : 1366
•   موضوع : سایر شاخه ها
• نویسنده/گان : | علی‌رضا مهدی‌زاده لامع
•   زبان : فارسی
•   نوع مقاله : پژوهشی
•   چکیده مقاله به فارسی : از وظائف مهم ائمه معصومین علیهم السلام، روشنگری در زمینه امور هدایتی است؛ در این زمینه «کتابت»، می‌تواند، نقش به سزایی را در نشر امور هدایتی-علمی ایفا نماید. از این‌رو، توجّه به موضع امامان معصوم (ع) نسبت به امر کتابت با در نظر‌گرفتن وظایف هدایتی امامان و همچنین اقتضائات فرهنگی و سیاسی امامان، می‌تواند سود‌مند باشد؛ در این مقاله، بر‌آنیم تا ضمن بررسی بیانات قرآن و ائمه اطهار در مورد کتابت، سیره عملی امامان در این زمینه را با توجّه به اقتضائات فرهنگی و سیاسی امامان که به شدّت در تنگنا قرار گرفته بودند، به شکل تاریخی-تحلیلی مورد کاوش قرار دهیم و راهکار‌های اهل‌بیت (ع) را برای بهره‌مندی از امر «کتابت» در امور دینی مورد بررسی قرار دهیم. از این رهگذر در می‌یابیم ائمه اطهار حساب ویژه را برای امر کتابت باز کرده بودند و با ترغیب شاگردان خود به به کتابت، حفظ نوشته‌ها و انتشار آن، از مزایای نوشتن، بهره‌مند شدند.
•   لیست منابع : [1] قرآن کریم
  [2] سیوطی، جلال الدین، تدریب الراوی به تحقیق دکتر احمد، بیروت، دارالکتب العربی، 1405 ه‌.ق
  [3] دارمی، عبدالله بن عبدالرحمن. ۱۴۲۰–۲۰۰۰. سنن الدارمي. ۲ ج. بیروت - لبنان: دار الفکر.
  [4] معارف، مجید،1396، تاریخ عمومی حدیث با رویکردی تحلیلی. 1ج. تهران- ایران: کویر
  [5] کلینی، محمد بن یعقوب، و آخوندی، محمد. ۱۳۶۳–۱۳۶۵. الکافي. ۸ ج. تهران - ایران: دار الکتب الإسلامیة.
  [6] ترمذی، محمد بن عیسی، و ح‍لاق‌، م‍ح‍م‍د ص‍ب‍ح‍ی‌ ح‍س‍ن‌. ۱۴۳۷–۲۰۱۶. سنن الترمذي. ۱ ج. دمشق سوریه: دار ابن کثير.
  [7] طباطبایی، محمد حسین. بدون تاریخ. المیزان في تفسیر القرآن. ۱ ج. بیروت - لبنان: مطبعة التجاریة.
  [8] مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، رسولی، هاشم، کلینی، محمد بن یعقوب، حسینی، جعفر، حسینی امینی، محسن، آخوندی، علی، و شرخات، علی جلال. ۱۳۶۳–۱۳۷۰. مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول. ۲۷ ج. تهران - ایران: دار الکتب الإسلامیة.
  [9] علی بن ابی طالب (ع)، امام اول، آمدی، عبدالواحد بن محمد، و رجایی، مهدی. ۱۴۱۰–۱۹۹۰. غرر الحکم (تصحیح رجایی). ۱ ج. قم - ایران: دار الکتاب الإسلامي.
  [10] مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، ۱۳۶۸–۱۴۰۳. بحار الأنوار. ۱۱۱ ج. بیروت - لبنان: دار إحياء التراث العربي.
  [11] شریف الرضی، محمد بن حسین، و علی بن ابی طالب (ع)، امام اول. ۱۳۸۶. نهج البلاغه. ۱ ج. تهران ایران: پیام آزادی.
  [12] ابن‌ عبد البر، یوسف‌ بن‌ عبد الله، بدون تاریخ، صحيح جامع بيان العلم و فضله. ۱ ج. بیروت-لبنان: دارالکتب العلمیة.
  [13] تاریخ قرآن رامیار
  [14] طوسی، محمد بن حسن، و بحر العلوم، محمد صادق. ۱۳۸۱–۱۹۶۱. رجال الطوسي. ۱ ج. قم - ایران: الشريف الرضي.
  [15] خوش منش، ابوالفضل،1399، زبان قرآن. 1 ج. قم-ایران: وزارت تحقیقات و فناوری مرکز هماهنگی و توسعه پژوهش و آموزش عالی کشور
  [16] ابن طاووس، عبد الکریم بن احمد. بدون تاریخ. فرحة الغري في تعيين قبر أمير المؤمنين علي بن أبي طالب عليه السلام في النجف. ۱ ج. قم - ایران: الشريف الرضي.
  [17] صدر الدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، خواجوی، محمد، کلینی، محمد بن یعقوب، نوری، علی بن جمشید، و نوری، علی بن جمشید. ۱۳۶۶–۱۳۶۷. شرح أصول الکافي. ۴ ج. تهران - ایران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی. موسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگی (پژوهشگاه).
  [18] مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، رسولی، هاشم، کلینی، محمد بن یعقوب، حسینی، جعفر، حسینی امینی، محسن، آخوندی، علی، و شرخات، علی جلال. ۱۳۶۳–۱۳۷۰. مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول. ۲۷ ج. تهران - ایران: دار الکتب الإسلامیة.
  [19] مجذوب تبریزی، محمد بن محمد رضا، درایتی، محمدحسین، و قیصری، غلامحسین. ۱۳۸۷–۱۴۳۰. الهدایا لشیعة أئمة الهدی. ۲ ج. قم - ایران: مؤسسه علمی فرهنگی دار الحديث. سازمان چاپ و نشر.
  [20] صالح، صبحی. ۱۴۱۷. علوم الحديث و مصطلحه. ۱ ج. [بی جا] -: المکتبة الحيدرية.
  [21] ابن سعد، محمد بن سعید بن منیع (1405)، الطبقات الکبری، بیروت، دارالکتب العربی.
  [22] ابن حنبل، احمد بن محمد (1402)، فضائل الصحابة، تحقیق وصی الله محمد عباس، بیروت، موسسة الرسالة.
  [23] یعقوبی احمد بن اسحاق(1960)، تاریخ یعقوبی، بیروت، دار صادر.
  [24] نجاشی، احمد بن علی، و نائینی، محمد جواد. ۱۴۰۸–۱۹۸۸. ‌رجال النجاشي «احد الأصول الرجالية.» ۲ ج. بیروت لبنان: دار الأضواء.
  [25] جوادی آملی، عبد الله،1400،منزلت عقل در هندسه شناخت دینی، قم ایران، مرکز نشر اسراء
  [26] سبحانی، جعفر،1378، الاقسام فی القرآن الکریم، قم ایران: موسسة الامام الصادق علیه السلام
  [27] طوسی، محمد بن حسن، خرسان، حسن، خرسان، حسن، و آخوندی، محمد. ۱۳۶۵. تهذيب الأحكام. ۱۰ ج. تهران ایران: دار الکتب الإسلامیة.
  [28] روحی، علی‌رضا و محمد زاده، ابراهیم، 1399، مقاله نقش خاندانِ ابورافع در منصبِ کتابت در دوره امام علی(ع)، مجله سیره پژوهی اهل بیت سال ششم پاایز و زمستان 1399 شماره 11
  [29] ابن‌بابویه، محمد بن علی، غفاری، علی‌‌اکبر، و غفاری، علی‌‌اکبر. ۱۳۶۳–۱۴۰۴. من لا يحضره الفقيه. ۴ ج. قم - ایران: جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم. مؤسسة النشر الإسلامي.
  [30] مفید، محمد بن محمد، و علم‌الهدی، علی بن حسین. ۱۴۱۳. الفصول المختارة من العیون و المحاسن. ۱ ج. قم - ایران: المؤتمر العالمي لألفية الشيخ المفيد.
•   کلمات کلیدی به فارسی : کتابت حدیث، اهمیت نوشتن در بیان معصومین، کتب ائمه، تاریخ حدیث، رسائل الائمه.
•   چکیده مقاله به انگلیسی : One of the significant responsibilities of the infallible Imams is to provide enlightenment in matters of spiritual leadership. In this regard, "writing" can play a significant role in publishing spiritual and scientific guidance. Therefore, paying attention to the stance of the infallible Imams on the matter of writing, while considering their guiding responsibilities as well as the cultural and political circumstances they faced, can be beneficial. In this article, through a historical-analytical approach, we intend to examine the statements of the Quran and the Imams regarding writing, and to explore the practical conduct of the Imams in this area, taking into account the cultural and political constraints they were under, and to investigate the strategies of the Ahl al-Bayt for utilizing "writing" in religious matters. Through this exploration, we understand that the infallible Imams placed special emphasis on the act of writing, and by encouraging their disciples to write, preserve their writings, and disseminate them, they benefited from the advantages of writing.
•   کلمات کلیدی به انگلیسی : Book of hadith, importance of writing in the statement of the infallible Imams, books of imams, history of hadith, epistles of imams
•  صفحات : 111--121
•   دانلود فایل ( 1,013.25 KB )