مفهوم عمل در نهج البلاغه

•   آرشیو : نسخه تابستان 1401
•   کد پذیرش : 1330
•   موضوع : سایر شاخه ها
• نویسنده/گان : | سعید گراوند، افسانه نیکفام
•   زبان : فارسی
•   نوع مقاله : پژوهشی
•   چکیده مقاله به فارسی : حضرت علی (ع) در کتاب شریف نهج البلاغه، معارفی عمیق و ره گشا برای طالبان کمال انسانیت ارائه داده است. یکی از این مفاهیم پر نغز، مفهوم عمل عرفانی است. می توان چنین گفت که اولین و ابتدایی ترین مرحله ای که سالک برای وصول به حق باید بدان توجه نماید، عمل و انجام عبادات مأموره می باشد. از طریق عمل، سالک به تهذیب نفس می پردازد تا ظرف وجودی اش، قابلیت درک مظروف با عظمتی همچون رب العالمین را بیابد. در واقع، هدف از عمل، عملی است که بر معرفت سالک بیفزاید.
  از منظر نهج البلاغه عمل به دو نوع اعمال ظاهری و اعمال باطنی قابل تقسیم است که انجام خالصانه ی هر کدام از آنها مرکب پر نوری برای وصول سالک به سر منزل مقصود می شود. برخی از مهم ترین اعمال عرفانی در نهج البلاغه عبارتند از : نماز، روزه، زهد، ورع، پرهیز از دروغ گویی و غیبت و...
•   لیست منابع : [1] قرآن کریم
  [2] نهج البلاغه
  [3] آقانوری، رضا(1387ه.ش) ، عارفان مسلمان و شریعت اسلام، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب
  [4] ابن عربی،محی الدین(1386ه.ش )، عشق و عرفان، ت: سید محمد رادمنش، تهران: جامی
  [5] ابن میثم بحرانی، میثم بن علی(1375ه.ش) ، شرح نهج البلاغه، ت: قربانعلی محمدی مقدم و علی اصغر نوایی یحیی زاده، مشهد: بنیاد پژوهش های آستان قدس رضوی
  [6] باخرزی، یحیی(1383ه.ش) ، اورادالاحباب و فصوص الآداب، مصحح: ایرج افشار، تهران: دانشگاه تهران
  [7] بقلی شیرازی، روزبهان(1381ه.ش) ، رساله القدس، محقق/ مصحح: جواد نوربخش، تهران: یلدا قلم
  [8] تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد (1378ه.ش)، ترجمه ی غرر الحکم و درر الکلم، ت: سید هاشم رسولی محلاتی، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی
  [9] تهرانی، سید محمد حسین(1426ه.ق )، الله شناسی، مشهد: علامه طباطبایی
  [10] جوادی آملی، عبدالله (1374ه.ش )، اسرار عبادات، نشر: الزهراء
  [11] ............................. (1385ه.ش) ، عرفان حج، به کوشش حسین رضوانی، تهران: مشعر
  [12] خمینی، سید روح الله(1383ه.ش )، سر الصلاه، قم: موسسه ی تنظیم و نشر آثار امام خمینی
  [13] ..............................(1391ه.ش) ، شرح چهل حدیث،..................................................
  [14] دزفولیان، کاظم(1382ه.ش )، شرح گلشن راز، تهران: طلایه
  [15] رضی، محمد بن حسین( 1378ه.ش) ، تنبیه الغافلین و تذکره العارفین، ت: ملافتح الله کاشانی، مصحح: سید محمد جواد ذهنی تهرانی، تهران: پیام حق
  [16] زرین کوب، عبدالحسین(1387ه.ش )، سرنی، تهران: علمی
  [17] سلمی نیشابوری، ابو عبدالرحمن محمد بن الحسین(1385ه.ش )، نخستین زنان صوفی، ت: مریم حسینی، تهران: نشر علم
  [18] سلیمانیان، حمیدرضا (تابستان 1391) ، بررسی نماز در قرائت های عرفانی در گستره ی ادبیات فارسی، فصلنامه ی ادبیات دینی، ، شماره ی 1، صص 175 تا 196
  [19] سهروردی، شهاب الدین(1375ه.ش)، رسایل شیخ اشراق، محقق/ مصحح: هانری کربن، سید حسین نصر، نجف قلی حبیبی، تهران: موسسه ی مطالعات و تحقیقات فرهنگی
  [20] شجاعی، محمد(1389ه.ش) ، مقالات (طریق عملی تزکیه)، تهران: سروش
  [21] شوشتری، سید هبه الدین(1378ه.ش) ، در پیرامون نهج البلاغه، ت: عباس میرزاده ی اهری، مصحح: علی دوانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی
  [22] شیخ بهایی، محمد بن حسین (1384ه.ش)، منهاج النجاح فی ترجمه مفتاح الفلاح، ت: علی بن طیفور بسطامی، محقق/مصحح: حسن حسن زاده ی آملی، نشر: حکمت
  [23] شیخی، حمیدرضا (1390ه.ش) ، آشنایی با نهج البلاغه، با مقدمه و نظارت محمد واعظ زاده ی خراسانی، تهران: سمت
  [24] طوسی، خواجه نصیر الدین(1386ه.ش )، اوصاف الاشراف، مصحح: ماریژان موله، تهران: طهوری
  [25] طیب، سید عبدالحسین(1378ه.ش) ، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران: اسلام
  [26] طباطبایی، سید علی(1390ه.ش) ، شرح موضوعی نهج البلاغه: معارف اخلاقی، قم: مطبوعات دینی
  [27] عطار نیشابوری، فریدالدین(1905 م )، تذکره الاولیاء، مصحح: رینولد آلین نیکلسون، لیدن: مطبعه لیدن
  [28] .................................... ( 1376ه.ش) ، لسان الغیب، مصحح: حسین حیدرخانی مشتاقعلی، تهران: سنایی
  [29] عین القضات همدانی، عبدالله بن محمد( 1341ه.ش )، تمهیدات، مصحح: عفیف عسیران، تهران: دانشگاه تهران
  [30] غنی، قاسم(1389ه.ش) ، تاریخ تصوف در اسلام، تهران: زوار
  [31] فاضلی، قادر (1388ه.ش) ، حکمت عملی، تهران: اطلاعات
  [32] قرشی بنابی، سید علی اکبر(1377ه.ش) ، مفردات نهج البلاغه، مصحح: محمد حسن بکائی، تهران: موسسه ی فرهنگی نشر قبله
  [33] کارگر، رحیم (1383ه.ش ) ، حج عارفان، تهران: مشعر
  [34] گیلانی، عبدالرزاق(1377ه.ش) ، مصباح الشریعه، محقق/ مصحح: رضا مرندی، قم: پیام حق
  [35] لاهیجی، شمس الدین محمد(1378ه.ش)، مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز، مقدمه و تصحیح: محمدرضا برزگر خالقی و عفت کرباسی، تهران: زوار
  [36] مجلسی، محمدباقر بن محمد تقی(1379ه.ش)، زندگانی حضرت زهرا (س)، ت: محمد روحانی علی آبادی، تهران: مهام
  [37] مکارم شیرازی، ناصر (1375ه.ش) ، پیام امام شرح تازه و جامعی بر نهج البلاغه، تهران: دارالکتب الاسلامیه
  [38] مصطفوی، حسن (1360)، مصباح الشریعه و مفتاح الحقیقه منسوب به جعفر بن محمد (ع)، تهران: انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران
  [39] نراقی، ملا احمد (1386ه.ش) ، معراج السعاده، قم: شهاب الدین
  [40] نصر، سید حسین(1393ه.ش) ، آموزه های صوفیان از دیروز تا امروز، ت: حسین حیدری و محمد هادی امینی، تهران: قصیده سرا
  [41] هاشمی خویی، میرزا حبیب الله (1358)، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، مصحح: سید ابراهیم میانجی، تهران: مکتبه الاسلامیه
  [42] یثربی، سید یحیی(1386ه.ش )، عرفان و شریعت، تهران: کانون اندیشه جوان
  [43] ابن ابی الحدید، عز الدین ابو حامد(1337ه.ش )، شرح نهچ البلاغه، مصحح: محمد ابوالفضل ابراهیم، قم: کتابخانه ی عمومی مرعشی نجفی
  [44] ابن بابویه، محمد بن علی(1398ه.ق )، التوحید، قم: جامعه ی مدرسین حوزه ی علمیه ی قم
  [45] ابن میثم بحرانی، میثم ابن علی(1366ه.ش)، اختبار مصباح السالکین، مصحح: محمد هادی امینی، مشهد: بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی
  [46] تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد(1366ه.ش) ، تصنیف غررالحکم و دررالکلم، محقق/ مصحح: مصطفی درایتی، قم: دفتر تبلیغات
  [47] حسینی شیرازی، سید محمد، توضیح نهج البلاغه، تهران: دار تراث الشیعه، بی تا
  [48] فتال نیشابوری(1375ه.ش) ، محمد بن احمد، روضه الواعظین و بصیره المتعظین، قم: رضی
  [49] قمی، شیخ عباس (1375ه.ش) ، شرح حکم نهج البلاغه، مصحح: باقر قربانی زرین، تهران: بنیاد نهج البلاغه
•   کلمات کلیدی به فارسی : نهج البلاغه، عمل، عرفان، وصول به حق.
•   چکیده مقاله به انگلیسی : In the noble book of Nahj ol-Balaghah, Imam Ali has provided deep and instructive knowledge for the Taliban of the perfection of humanity. One of these rich concepts is the concept of mystical action. It can be said that the first and most basic step that the seeker must pay attention to in order to attain the right is to perform the acts of worship. Through action, the seeker purifies the soul so that the vessel of his existence can find the ability to comprehend something as great as the Lord of the worlds.
  From the point of view of Nahj ol-Balaghah, action can be divided into two types of outward and inward actions, the sincere performance of each of which is intended to be a light-filled compound for the seeker to reach home. Some of the most important mystical practices in Nahj ol-Balaghah are: prayer, fasting, asceticism, piety, avoiding lying and absenteeism, etc.
•   کلمات کلیدی به انگلیسی : Nahj ol-Balaghah, action, mysticism, attainment to god
•  صفحات : 37-49
•   دانلود فایل ( 355.08 KB )