-
آرشیو :
نسخه زمستان 1396- جلد دوم
-
موضوع :
موضوعی تعریف نشده!
-
نویسنده/گان :
کیومرث یزدان پناه، حجت مهکویی، محمد مهدی نامداری
-
چکیده :
ایمان، تقوی و اسلام و مشتقات آن، یکی از پر استعمال ترین مفاهیم ساختارهای معنایی در قرآن است. چراکه این مفاهیم ستون فقرات دین هستند. به همین دلیل اگر شکل منطقی این ساختار معنایی بگونه ای نظامند در ذهن به صورت روشمند نقش نبندد و بدرستی بر این اساس تحلیل معنایی نشود، استحکام آیات در هم ریخته و حکمت آیات قرآن به طور صحیح و آشکار درک و فهم نخواهد شد. همچنین در صورتی که تحلیل معناشناسی را با روش شناختی زبانی [معیار مفهومی و مصداقی] بکار نبریم و این روش بر اساس مدل نظامندی [یعنی رابطه زبان و واقعیت و ذهن] در اذهان جای نگیرد ، امر بر همگان مشتبه شده و آن انحراف و گمراهی که قرآن به آن اشاره کرده، به تدریج در قلب جای می گیرد. در این صورت تمایزها و برتری های این مفاهیم بطور روشن در زبان و ذهن انجام نخواهد گرفت. این مقاله سعی دارد تا این تحلیل معناشناسی را از مسیر روش شناختی تحلیلی منطق زبان و ذهن از نظرگاه پدیدارشناسی بحث و بررسی نماید و در پی آن است که از روش فوق، حکم را کشف نماید. همچنین بدون اظهار نظر شخصی و برداشت معرفت دینی، این ساختار معنایی را از خود ساختار واقعی و طبیعی آیات از راه آیات متشابه و سیاق آنها در خود جمله در همان سوره یا سوره های دیگر که در یک نظام حکمی شبیه به هم هستند و یکدیگر را بیان و تفسیر می کنند، استخراج نموده و به کمک شاهد مثال هایی از خود آیات و به مدد آنها، این ساختارهای طبیعی را تحلیل مفهومی کرده و تفاوت ها و تمایزها را مشخص و معین نماید. بر این اساس می توان گفت که ساختار زبان طبیعی ایمان همان ساختار آگاهی به چیزی است که در باور شکل می گیرد و در منطق ذهن نقش می بندد و این باور معطوف به چیزی است که یا حق است و یا باطل. از این رو از ویژگیهای ایمان و تقوی و اسلام در زبان متعارف قرآن یکی مبتنی بودن آن بر آگاهی به چیزی است و دوم انتخابی درونی و بیرونی و اکتسابی است، سوم اینکه قابل زیادت و نقصان است و تقوی نیز تجلی رفتاری همان ایمان در خارج است. به معنای نگه داشتن قوای درونی و حفظ تعادل آن در برخورد با چیزی از چیزهاست به دور از افراط و تفریط در مقابل امرالهی است و اسلام نیز مجموع اطاعت از هر دو است. در برخورد با سنتهای الهی، یا آگاهانه و از روی ایمان به دین تسلیم می شود یا آمرانه از روی اجبار و عادت قوم یا سنت تجربه تاریخی، سر تسلیم فرود می آورد که این همان ربوبیت الهی در برابر امر مطلق است.
-
کلید واژه :
: ایمان، تقوی، اسلام، آگاهی، پدیدارشناسی، روش شناسی تحلیلی
-
Title :
Semantic analysis of the structure of the spiritual existence of faith and its relationship with the meanings of the external existence of piety and Islam with a phenomenological view of the Qur'an
-
Abstract :
Faith, piety and Islam and its derivatives are one of the most widely used concepts of semantic structures in the Qur'an. Because these concepts are the backbone of religion.
-
مراجع :
- قرآن کریم
2- نهج البلاغه
3- آذربایجانی، مسعود، مفهوم ایمان در قرآن، پایان نامه ارشد الهیات، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) 1379،
4- ابن عاشور، طاهربن محمد، تفسیر التحریر والتنویر، ج1، الدار التونسیّه للنشر، تونس، 1/226
5- ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، قم، ادب الحوزة، 1405
6- ابن فارس، احمد، معجم المقاییس فی اللغة، تحقیق شهاب الدین ابوعمرو، بیروت، دارالفکر، 1415
7- ارسطو، اخلاق نیکوماخوس، ترجمه سید ابوالقاسم پور حسینی، تهران، دانشگاه تهران، 1368
8- ایزوتسو، توشیهیکو، خدا و انسان در قرآن، ترجمه احمد آرام، تهران، نشر فرهنگ اسلامی، 1374ش
9- تفتازانی، سعد الدین، شرح مقاصد، تصحیح عبدالرحمان عمیره، قم، شریف رضی، 1370
10- تلیخ، پل، پویایی ایمان، ترجمه حسین نوروزی، 1375، حکمت
11- جوادی، محسن، نظریه ایمان در عرصه کلام و قرآن، 1376، دروس معارف اسلامی
12- الحسین بن محمد، بی تا، مفردات راغب، تهران، المکتبة المرتضویة
13- دکارت، رنه، تاملات در فلسفه اولی، ترجمه احمد احمدی، 1385، سمت
14- دولاگامپانی، کریستیان، تاریخ فلسفه در قرن 20، ترجمه باقر پرهام، تهران، نشر آگاه، 1380
15- السید، عبدالحمید مصطفی، الافعال فی القرآن، دار البیان العربی، جدّه، 1467
16- طبرسی، فضل بن الحسن، مجمع البیان فی التفسیر القرآن، ج10، 1408ق، بیروت، دارالمعرفة
17- عبد علی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، اسماعیلیان، قم،
18- عسکری، ابی هلالحسن بن عبدالله، معجم الفروق اللغویه، موسسه نشر اسلامی، قم
19- علامه طباطبایی، تفسیر المیزان، نشر بنیاد علمی و فکری علامه،
20- عیاشی، محمد بن مسعود، التفسیر، مصحح هاشم رسولی، تهران، مکتبة العلمیة الاسلامیة، 1380
21- کاپلستون، فردریک، ج ششم، از ولف تا کانت، ترجمه اسماعیل سعادت، 1386، علمی و فرهنگی
22- کلینی، اصول کافی، ج2، بیروت، دارالاضواء، 1413ق
23- لاکوست، ژان، فلسفه در قرن 20، ترجمه رضا داوری اردکانی، تهران، انتشارات سمت، 1375
24- مائورر، آرمانوا، اگوستین، ترجمه سید علی حقی، 1369، کیهان اندیشه، ش 34
25- مجلسی، بحارالانوار، مرآت العقول فی شرح اخبار آل الرسول، ج27، تهران، دارا الکتاب الاسلامیة، 1393
26- مرتضوی، مجمع البحرین، ج2، تهران، 1375
27- ملکیان، مصطفی، ایمان، جهاد دانشگاهی تهران،
28- مگی، برایان، مردان اندیشه، پدیدآورندگان فلسفه معاصر، ترجمه عزت الله فولادوند، تهران، طرح نو، 1374،
29- نراقی، مهدی بن ابی ذر، جامع السعادات، مصحح محمد کلانتر، بیروت، موسسة الاعلمی للمطبوعات،
30- نقیب زاده، میرعبدالحسین، نگاهی به نگرش های فاسفی سده بیستم، 1387، طهوری
...
- صفحات : 130-148
-
دانلود فایل
( 1.20 KB )