بررسی هواپیماربایی از منظر کنوانسیون های بین المللی و حقوق ایران

•   آرشیو : نسخه پاییز 1402
•   کد پذیرش : 1390
•   موضوع : حقوق بین الملل
• نویسنده/گان : | مریم مرادی، فخرالدین زارعی
•   زبان : فارسی
•   نوع مقاله : پژوهشی
•   چکیده مقاله به فارسی : امر پرواز از بدو عمومیت و اوج به عنوان وسیله ای مهم و اساسی برای مسافرت همواره مورد توجه خاص دولت¬ها با توجه به فواید اقتصادی، سیاسی و ... که داشت بوده است. لذا این صفت با توجه به عنایت خاصی که دولت ها به آن مبذول می داشتند همواره دست آویزی برای اعلام اعتراضات سیاسی و یا حملات گروه¬های تروریستی بوده است. جوامع بین¬المللی در پی صدماتی که این گونه عوامل بر مسایل مختلف حکومتی آنان وارد می نمود درصدد تصویب چند سند بین المللی برآمدند تا جنبشی همه جانبه را علیه پدیده ی هواپیماربایی و اقدامات علیه پرواز که روز به روز در حال گسترش بود و بر شمار آن افزوده می شود آغاز کنند. بنابراین کنوانسیون راجع به جرایم و برخی اعمال ارتکابی دیگر در هواپیما (توکیو)، قرارداد بین¬المللی راجع به جلوگیری از تصرف غیرقانونی هواپیما (لاهه) کنوانسیون راجع به هواپیماربایی و اقدامات علیه امنیت پرواز می باشد را تصویب نمودند. پس از آن به تصویب کنوانسیون راجع به جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری (مونترال) پرداختند. با این شرایط سوال آن است که کنوانسیون های بین المللی در مبارزه با جرم هواپیماربایی تا چه میزان تاثیرگذار هستند؟ روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی است و یافته ها نشان دهنده آن است که با وجود آنکه كنوانسیون‌های توكیو، لاهه و مونترال به توصیف اعمال مجرمانه پرداخته اند، هیچ یک از آنها در مقام تعیین مجازات نیستند و تعیین مجازات به حقوق داخلی واگذار می گردد که شامل حداكثر مجازات، همچون اعدام و حبس ابد می باشد.
•   لیست منابع : [1] آقایی جنت مکان، حسین (1390)، «تعریف، عناصر و شرایط اعمال صلاحیت دیوان بین‌المللی کیفری نسبت به جنایت تجاوز (با نگاهی به موافقتنامه کامپالا)»، مجله حقوقی بین المللی، شماره 44
  [2] اسماعیلی، مهدی (1395)، صلاحیت رسیدگی به جرایم تروریستی در قوانین ایران، حقوقی دادگستری، شماره 94
  [3] اترتون، ترورسی(1390)، حل و فصل اختلافات هواپیمایی کشوری بین المللی، ترجمه میرفخرایی، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 16 و 17
  [4] اردبيلي، محمد(1389)، ماده 8 قانون مجازات اسلامي و اصل صلاحيت جهاني، مجله تحقيقاتحقوقي دانشگاه شهيد‌ بهشتي‌، شماره ٥١
  [5] پوربافرانی، حسن(1396)، صلاحیت دادگاه‌های داخلی در رسیدگی به جنایت تجاوز ارضی، حقوق کیفری، شماره پیاپی 16
  [6] پوربافرانی، حسن(1382)، اصل صلاحيت مبتني بر تابعيت مجني عليه در حقوق جزاي بين الملل و ايران، نامه مفيد، شماره 37
  [7] پوربافرانی، حسن(1382)، اصل صلاحیت واقعی در حقوق جزای بین الملل و ایران، مجله دادگستری، شماره 42
  [8] بیات، زکیه (1393)، بالگرد را بهتر بشناسیم؛ نگاهی به کتاب اصول پرواز با هلیکوپتر، مجله: نقد کتاب علوم محض و کاربردی شماره 1 و 2 ‏
  [9] بسیونی، محمد شریف(1380)، درآمدی بر درک جرم سازمان‌یافته، ترجمه محمد ابراهیم شمس‌ناتری، مجله حقوقی و قضایی دادگستری، شماره34
  [10] ترورسی، اترتون (1375)، حل و فصل اختلافات هواپیمایی کشوری بین المللی، ترجمه محمد جواد میر فخرایی، مجله تحقیقاتی حقوقی شماره ۱۷-۱۶
  [11] جباری، منصور (1388)، مروری بر اسناد حاکم بر حقوق حمل و نقل بین المللی هوایی و سیر تحول آن، حقوق عمومی، شماره 26
  [12] جباري قره باغ، منصور(1390)، حمله نظامي به هواپيماي ايرباس ايران و 007 كره از ديدگاه حقوق بين الملل، قوانین، شماره 12
  [13] خالقی، ‌علی‌ (1382)، محاکمه‌ «صدام‌« و مسأله‌ صلاحیت‌ دادگاه‌ از منظر حقوق داخلی‌ و بین‌المللی، پژوهش های حقوقی، شماره 4
  [14] رسولي توانا، عبدالله(1386)، جرايم عليه امنيّت هواپيما، حقوق جزا، شماره 52
  [15] زمانی، سیّد قاسم(1389)، سازمان ملل متحد و اقدامات حقوقی جامع برای مبارزه باتروریسم بین المللی، فصلنامه الهیات و حقوق، شماره 2
  [16] زرنشان، شهرام (1389)، تأملی بر تحولات حقوق امنیت هوانوردی در چارچوب ایکائو پس از حوادث 11 سپتامبر 2001 در آمریکا، مجله: مطالعات حقوق خصوصی، شماره 2
  [17] شمس ناتری، محمدابراهیم (1383)، جرائم سازمان‌یافته، فقه و حقوق، شماره 1
  [18] شمس ناتری، محمد ابراهیم(1380)، بررسی سیاست کیفری ایران در قبال جرایم سازمان‌یافته با رویکرد به حقوق جزای بین‌المللی، رساله دکتری، تهران، دانشگاه تربیت مدرس
  [19] شاکری، ابوالحسن (1395)، بررسی صلاحیت دادگاه‌های ایران نسبت به جرائم تبعه غیر ایرانی علیه ایرانی در خارج از ایران (صلاحیت شخصی منفعل در حقوق ایران، حقوق کیفری، شماره 16
  [20] صارمی شادباد، احمد(1392)، رسیدگی به جرایم هواپیمایی در نظام کیفری بین المللی و ملی، مجله مطالعات بین المللی پلیس، شماره 14
  [21] عباسي، شهاب(1385)، پرندگان و هواپيماها براي پرواز در آسمان‌هاي پر از ترافيك با هم رقابت مي‌كنند، نگاه برتر، نشريه تخصصي ايمني هواپيمايي آسمان، شماره 6
  [22] فروغی، مجید (1381)، ارتفاع پست و جامعه ای رو به ناکجا آباد، مجله: اصلاح و تربیت، شماره 5
  [23] فیرحی، داود (1387)، تروریسم : تعریف، تاریخچه و رهیافت های موجود در تحلیل پدیده تروریسم، سیاست، شماره 3
  [24] فولادیان، مرتضی (1395)،جرم هواپیما ربایی در حقوق ایران و اسناد بین الملل، تهران: اولین همایش ملی آینده پژوهی، علوم انسانی و امنیت اجتماعی
  [25] محمودی، سیدهادی (1386)، بررسی حقوقی اختلال در نظم هواپیما از منظر ایمنی هوانوردی، تهران: ناشر تخصصی کنفرانسهای کشور
  [26] محمودی، سید هادی (1394)، ابعاد حقوقی مقابله با هواپیماربایی در پرتو تحولات حقوقی پس از یازده سپتامبر2001، مطالعات حقوقی کیفرشناسی و جرم شناسی، شماره 2 و 3
  [27] محمودی، سید هادی ( ۱۳۸۴)، بررسی ابعاد حقوقی استانداردهای و رویه‌های پیشنهادی مصوب ایکائو، سومین همایش ایمنی هوانوردی، تهران: پژوهشگاه هوافضا، هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران
  [28] مسیح تهرانی، انوشیروان (1387)، حقوق بین الملل هوایی و فضایی، مجله: دادرسی، شماره 10
  [29] میرمحمد صادقی، حسین(1392)، صلاحیت مبتنی بر تابعیت مجنی علیه با تأکید بر قانون جدید، آموزه‌های حقوق کیفری، شماره 5.
  [30] ابراهيمي، معصومه(1385)، امنيّت پرواز و سياست كيفري در عرصه حقوق بين الملل هوايي، رساله كارشناسي ارشد، رشته حقوق جزا و جرم شناسي، دانشگاه آزاد واحد تهران مركزي
  [31] پوربافرانی، حسن(1378)، صلاحیت اعمال قوانین کیفری در خارج از قلمرو حاکمیت در حقوق ایران، رساله دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه تربیت مدرس
  [32] جاویدزاده، علی اوسط(1386)، صلاحیت دادگاه کیفری در حقوق جزای بین المللی ( بررسی تطبیقی در حقوق جزای ایران و فرانسه)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق (ع)
  [33] صادقیان مقدم، محمدسعید (1389)، تهدید علیه امنیت پرواز از منظر حقوق کیفری با رویکردی به نظام حقوقی ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دولتی - دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه پیام نور
  [34] قناویزچیان، حسین (1391)، سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری، ایکائو ICAO، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده حقوق
  [35] محبوبی، علی (1388)، اخلال در امنیت پرواز هواپیما در حقوق داخلی و حقوق بین الملل، پایان نامه معارف اسلامی و حقوق دانشگاه تهران
  [36] نوري فر، قدير(1392)، راهزني هوايي و جرايم ارتكابي عليه هواپيما، رساله كارشناسي ارشد، دانشكده حقوق و علوم سياسي، دانشگاه تهران
  [37] Alfredo Nunzo, the Elaboration of the united nations convention against transnational organized Crine, Siracosa, ltalia, 1999
  [38] Abeyratne, Ruwantissa (2010) Aviation Security Law, Springer-Verlag Berlin Heidelberg.
  [39] Acharya, Gautam, (2008), The Adequacy of Aviation Security Laws and Airport Security, Central European Journal of International and Security Studies (CEJISS) May 2008
  [40] Bassiouni, Cherif, International Extradition and World Public Order, Sijthoff-Ocean, 1974
  [41] Bassiouni, Cherif, the History of Universal Jurisdiction and Its Place in International Crimes under International Law, University of Pennsylvania Press, 2004
  [42] Kraśnicka, Izabela Magdalena Perkowska (2011) NEW COUNTER-TERRORISM LEGAL INSTRUMENTS UNDER THE AUSPICES OF THE INTERNATIONAL CIVIL AVIATION ORGANIZATION
  [43] LAURIA, JOE (2015), Russia Vetoes U.N. Tribunal on Malaysia Airlines Flight Downed Over Ukraine, Available at: Http://www.wsj.com/articles/russia-vetoes-u-n-tribunal-on-malaysia-airlines-flight-downed-over-ukraine-1438253293 (last Accessed: 15.June.2015)
  [44] Michael D. lyman, Organized Crime, New Jersey U.S.A, prentice Hall inc, 2000.
•   کلمات کلیدی به فارسی : هواپیماربایی، جرم، کنوانسیون های بین المللی، حقوق ایران.
•   چکیده مقاله به انگلیسی : From the beginning of its popularity as an important and basic means of travel, flying has always been a special concern of the two countries due to its economic, political, and other benefits. Therefore, this attribute has always been used to announce political protests or attacks by terrorist groups due to the special attention given to it by the governments. Following the damage caused by such factors to their various governmental issues, the international communities tried to approve several international documents in order to create an all-round movement against the phenomenon of hijacking and actions against flight which was expanding day by day and its number It is added to begin. Therefore, they approved the Convention on Crimes and Certain Other Acts Committed in Airplanes (Tokyo), the International Agreement on Preventing the Illegal Seizure of Aircraft (The Hague), and the Convention on Airplane Hijacking and Actions Against Flight Security. After that, they approved the Montreal Convention on Preventing Illegal Acts Against Civil Aviation Security. With these conditions, the question is, to what extent are international conventions effective in fighting the crime of hijacking? The research method in this study is descriptive-analytical and the findings show that although the Tokyo, Hague and Montreal Conventions describe criminal acts, none of them are in the position of determining punishment and the determination of punishment is left to domestic law. which includes the maximum punishment, such as execution and life imprisonment.
•   کلمات کلیدی به انگلیسی : Hijacking, Crime, International conventions, Iranian law
•  صفحات : 44-53
•   دانلود فایل